In Anatolië glinsteren de sterren, 1996
Fatusch Productions produceerde een documentaire over het trauma van Turkse gastarbeiders, die werd uitgezonden door IKON.
“Weet je, Europa heeft aan haar hemel niet zulke sterren als ons Anatolië. Hier zijn ze dof, bij ons glinsteren ze. Net zomin als de Anatolische sterren kunnen wij hier stralen. Wij horen daar. Maar ik denk niet dat wij daar nu nog kunnen glinsteren.”
Aldus de aftiteling van deze documentaire, waarin Turkse mannen openhartig vertellen over hun ingewikkelde dubbelleven als gastarbeiders in Nederland. De documentaire agendeert het persoonlijke en maatschappelijke trauma van hun emigratie – die tijdelijk zou zijn, maar anders uitpakte. De documentaire werd eproduceerd door Fatusch Productions en uitgezonden door IKON. Deze film vormt een tweeluik met “Engelen huilden om mijn lot”.
Bekijk de documentaire
In de jaren vijftig en zestig kende Nederland een spectaculaire economische groei. Veel bedrijven zaten te springen om arbeidskrachten. In Nederland waren ze niet meer te vinden. Zo ontstond in die periode een zoektocht in het buitenland naar andere werknemers. In 1964 werd er in Den Haag een officieel wervingsverdrag gesloten tussen Nederland en Turkije. Vanaf dat moment wierven grote Nederlandse bedrijven onder regie van de Nederlandse en Turkse overheid aan de lopende band “gastarbeiders” uit Turkije. Gezonde, sterke en ongeschoolde arbeiders die bereid waren hard te werken, werden streng gekeurd en geselecteerd. Tussen 1960 en 1973 kwamen op deze wijze ruim 65.000 Turkse gastarbeiders naar Nederland.
In Anatolië glinsteren de sterren
IKON
Het wervingsverdrag dat de 2 overheden hadden afgesloten zou een win-win situatie creëren voor beide landen. Nederland zou het grote tekort aan arbeiders opvullen en de Turkse arbeiders – die vooral uit hele arme streken kwamen – zouden geld verdienen voor zichzelf en voor het onderhoud van hun families in Turkije. Alles rond de inzet van de geworven arbeiders was dan ook gebaseerd op een tijdelijk, niet al te lang verblijf. Het liep voor beide partijen echter anders dan gepland.
